KHÁI QUÁT VỀ LỊCH SỬ, CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA – XÃ HỘI
VÀ CON NGƯỜI XÃ ĐỊNH BIÊN
-Tên gọi: Thời Pháp thuộc xã Định Biên được gọi là Tổng Định Biên Thượng
Đến ngày 10/04/1945 thành lập chính quyền đầu tiên xã tách làm hai, đó là xã Bảo Linh và xã Yên Thượng.
Xã Bảo Linh tách được 7 tháng đến ngày 10/11/1945 thì sáp nhập lại với xã Yên Thượng và lúc này đổi tên thành xã Định Biên Thượng.
- Năm 1949 sáp nhập thêm xã Đồng Thịnh đổi tên thành xã Bình Trung
- Năm 1953 tách thành ba xã:
+ Xã Bảo Linh
+ Xã Đồng Thịnh
+ Xã Bình Trung.
- Đến năm 1965 xã Bình Trung được đổi tên thành xã Định Biên cho đến nay.
- Vị trí địa lý: Định Biên là xã nằm ở phía Tây nam của huyện Định Hóa, cách trung tâm huyện 10km, phía Đông tiếp giáp với xã Đồng Thịnh, phía Tây tiếp giáp với xã Bảo Linh, phía Nam tiếp giáp với xã Thanh Định, phía Bắc tiếp giáp với một phần của xã Bảo Linh.
- Về dân số, dân tộc: xã Định Biên có tổng diện tích tự nhiên 761,23ha có 754 hộ, 3093 khẩu và 10 dân tộc anh em gồm: Kinh, tày, nùng, dao, sán chí, mường, hmông, hoa, sán dìu, gia lai.
- Về lịch sử: Là xã nằm trong cụm di tích lịch sử ATK Định Hóa, xã có 18 điểm di tích lịch sử trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp trong đó có 04 di tích được công nhận Cấp quốc gia, 01 di tích Cấp tỉnh số còn lại đang tiếp tục đề nghị công nhận. Năm 2000 xã được Chủ tịch Nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.
- Về chính trị: Xã Định Biên có 14 chi bộ Đảng, trong đó 9 chi bộ xóm bản, 3 chi bộ khối giáo dục, 01 chi bộ Y tế, 01 chi bộ công an, sau sáp nhập xã hiện có 09 xóm bản, trụ sở ủy ban nhân dân đặt tại trung tâm xã (xóm Làng Quặng) với tổng số có 41 cán bộ, công chức, viên chức và người lao động.
- Về kinh tế: Định Biên là xã có vị trí địa lý thuận lợi; có núi, có rừng, có cánh đồng rộng lớn và dòng suổi hiền hòa ngày đêm cung cấp nước cho nhân dân trồng trọt và chăn nuôi thủy sản; thế mạnh của xã là cây lúa, cây lâm nghiệp và chăn nuôi thủy sản. Là xã có nhiều điểm di tích lớn chính vì vậy xã được các cơ quan quân đội đầu tư như; xây trường học, làm đường giao thông nông thôn, xây nhà văn hóa…Cùng với chương trình nông thôn mới đến nay trên 95% đường giao thông nông thôn được bê tông hóa tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế.
- Về văn hóa – thể thao: Định Biên là xã có chuyền thống lịch sử văn hóa lâu đời từ thế kỷ 18 đã có chùa Linh Chà, Đình Làng Quặng có vị trí địa lý thuận lợi cho tổ chức các hoạt động văn hóa; từ lâu đời đã tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống như hát then, hát pụt, hát sil, hát ví, hát lượn, hát lượn cọi, lượn lồng tồng, các bài cúng dân gian của các thầy mo, thầy cúng trong các dịp tổ chức lễ cầu mùa, cầu an, lễ xuống đồng của người tày, lễ kéo phướng, tục cưới hỏi của người tày, nùng…
Năm 1993 Định Biên thành lập câu lạc bộ Văn Học Nghệ Thuật của xã hiện nay với hơn 50 thành viên chuyên tổ chức sinh hoạt, chuyền dạy các làn điệu hát then, hát ví, hát lượng và phục dựng các tục lệ cổ ngày xưa truyền lại và tham gia giao lưu, hội thi, hội hiễn trong các chương trình do xã, huyện, tỉnh tổ chức.
-Về thể thao: Là xã có nền tảng đam mê các môm thể thao truyền thống và hiện đại như; Vật quả cầu, bắn nỏ, bóng đá, bóng chuyền, cầu lông và các môn điền kinh khác, hàng năm Đoàn Thanh Niên tổ chức giải bóng đá nam trong dịp tháng thanh niên, Hội phụ nữ tổ chức giải bóng đá nữ dịp 20/10 và tổ chức nhiều đợt giao lưu với các tổ chức, các xã bạn như: giao lưu bóng đá nam, nữ, cầu lông, bóng chuyền hơi, bóng bàn…
- Về xã hội: Định Biên là xã có 10 dân tộc được chia đều trên 9 xóm bản, trong đó dân tộc tày chiếm phần đa số trên 87%. Với chuyền thống lịch sử lâu đời nhân dân các dân tộc xã Định Biên luôn cần cù lao động sản xuất xây dựng quê hương, hiện nay xã có trên 98% hộ gia đình có nhà kiên cố, tỷ lệ hộ nghèo còn 7,52%, cân nghèo còn 11,35%. Trụ sở UBND xã được xây mới 3 tầng khang trang, trạm Y tế đạt chuẩn, ba trường học đều đạt chuẩn mưc độ 1 mức độ 2 đường giao thông nông thôn được bê tông hóa tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân phát triển kinh tế làm giàu cho gia đình và quê hương.
Phát huy chuyền thống yêu nước nhân dân các dân tộc xã Định Biên luôn đoàn kết tin tưởng đường lối chủ chương của Đảng, nhà nước, giữ vững an ninh chính trị của địa phương, xã không có người nghiện ma túy, không có tệ nạn xã hội, không có người đi theo đạo, không có khiếu kiện đông người, đời sống người dân ngày càng được nâng cao. Đảng bộ và nhân dân các dân tộc xã Định Biên quyết tâm thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội Đảng bộ xã khóa XXIV nhiệm kỳ 2020 – 2025 và mục tiêu phát triển kinh tế xã hội 2021 – 2026, tầm nhìn 2030 đưa xã Định Biên đứng ở tốp đầu của huyện về phát triển kinh tế, du lịch và dich vụ.
Quyết tâm xây dựng một xã Định Biên mạnh về kinh tế, phát triển về du lịch dịch vụ, đẹp về phong cảnh, phát huy thế mạnh về di tích lịch sử và giàu lòng mến khách./.
Định Biên, tháng 09 năm 2021
